ဘာလင္တံတိုင္း တည္ေဆာက္မွႈ ႏွစ္ (၅၀) ျပည့္

ယခု ဩဂုတ္လ ၁၃ ရက္ေန႔သည္ အေရွ႕ဂ်ာမဏီႏွင္႔ အေနာက္ ဂ်ာမဏီကို ခြဲျခားထားတဲ႔ ဘာလင္တံတိုင္း စတင္ တည္ေထာင္ခဲ႔တဲ႔ ႏွစ္ (၅၀) ျပည့္ေန႔ ျဖစ္သည္။
သမိုင္းကိုျပန္ၾကည့္ရင္ ၁၉၄၅ ခုႏွစ္ ေမလမွာ ဂ်ာမဏီ ဒုတိယကမၻာစစ္ ရွႈံးၿပီးေနာက္၊ အေမရိကန္၊ ဆိုဗီယက္၊ ၿဗိတိန္နဲ႔ ျပင္သစ္ မဟာမိတ္အုပ္စုက ဂ်ာမဏီကို သိမ္းပိုက္ၿပီး ဘာလင္ၿမိဳ႕ကို ဇံုေလးခုပိုင္း အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ႔သည္။ အဓိကရည္ရြယ္ခ်က္က ဂ်ာမဏီ ေနာက္တစ္ႀကိမ္ စစ္ မစတင္ႏိုင္ေအာင္နဲ႔ ဂ်ာမန္ေတြ အၿမဲတမ္း ခ်ိနည့္သြားေစဖို႔ ျဖစ္သည္။
ဒါေပမဲ႔ ဆုိဗီယက္နဲ႔ အေနာက္အုပ္စုမ်ားၾကား ဂ်ာမဏီရဲ႕ ဇံုေတြအေပၚ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး သေဘာတူညီမွႈ မရႏိုင္ေအာင္ ျဖစ္ခဲ႔ၾကသည္။ ဆိုဗီယက္ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ႔ဇံုက ကြန္ျမဴနစ္စနစ္ကို အသက္သြင္းခ်င္ၿပီး၊ အေနာက္အုပ္စုက အရင္းရွင္စနစ္နဲ႔ ဒီမုိကေရစီကို က်င္႔သံုးခ်င္ၾကသည္။
အက်ဳိးဆက္အျဖစ္ ၁၉၄၉ ခုႏွစ္မွာ ဂ်ာမဏီ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ျဖစ္သြားခဲ႔ရသည္။ ၁၉၅၂ ခုႏွစ္မွာ သံဆူးႀကိဳးနဲ႔ နယ္ျခားအကန္႔အသတ္ေတြ ထားခဲ႔ေပမယ္႔ ႏွစ္ႏုိင္ငံ ဂ်ာမန္ျပည္သူမ်ားအေနျဖင္႔ အတားအဆီးမရွိ သြားလာႏိုင္ၾကသည္။ ၁၉၄၉ နဲ႔ ၁၉၆၁ ခုႏွစ္အၾကား အေရွ႕ဘက္မွ ဂ်ာမန္ ၂ သန္းေက်ာ္ အေနာက္ဘာလင္ကို ျဖတ္ၿပီး အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားသို႔ ထြက္ေျပးခဲ႔ၾကသည္။
၁၉၆၁ ခုႏွစ္ ဩဂုတ္လမွာေတာ႔ ဘာလင္တံတိုင္းႀကီးကို စတင္တည္ေထာင္ခဲ႔ၾကသည္။ ဆိုဗီယက္ ေခါင္းေဆာင္ ခရူးေရွာ႔ဗ္ က ဆိုဗီယက္အုပ္စုတစ္ခုလံုးရဲ႕ ကြန္ျမဴနစ္၀ါဒ ရွင္သန္ေစဖို႔အတြက္ ဂ်ာမန္ဆိုရွယ္လစ္ေခါင္းေဆာင္ ေ၀ါလ္တာ အူဘရစ္ခ်္ နဲ႔ တိုင္ပင္ၿပီး ဘာလင္ကို အေရွ႕နဲ႔ အေနာက္ လံုး၀ ျခားထားဖို႔ ကြန္ကရစ္တံတိုင္းႀကီး တည္ေဆာက္ခဲ႔သည္။ ၄င္းဘာလင္တံတိုင္းက စစ္ေအးေခတ္ ကြန္ျမဴနစ္အုပ္စုႏွင္႔ အရင္းရွင္အုပ္စု အားၿပိဳင္ပြဲအတြက္ အဓိက သေကၤတ ျဖစ္ေနခဲ႔ရသည္။
ဘာလင္တံတုိင္း တည္ေဆာက္ၿပီးေနာက္ ဘာလင္ၿမိဳ႕မွာ ေန႔ခ်င္းညခ်င္း အေျပာင္းအလဲေတြ ျဖစ္သြားသည္။ လမ္းမ်ား၊ ေျမေအာက္ရထား၊ ဘတ္စ္ကား၊ ျမစ္ေခ်ာင္းေတြကအစ အရာရာ ခြဲျခားမွႈေတြ ရွိလာသည္။ မိသားစုမ်ား၊ မိတ္ေဆြမ်ား၊ ခ်စ္သူမ်ား၊ ေက်ာင္းမ်ား၊ လုပ္ငန္းမ်ားမွာ ပိုင္းျခားမွႈ ခြဲျခားမွႈေတြ ျဖစ္လာသည္။ အေရွ႕ဂ်ာမဏီ အစိုးရလက္ေအာက္မွာ ပညာတတ္ေတြ အပါအ၀င္ ေထာင္ေသာင္းခ်ီ သတ္ျဖတ္ခံခဲ႔ရသည္။
၁၉၈၉ ႏို၀င္ဘာမွာေတာ႔ ဂ်ာမန္ျပည္သူေတြက ဘာလင္တံတုိင္းႀကီးကို ၿဖိဳလွဲလိုက္ၿပီး မိသားစုမ်ား ျပန္လည္စုံစည္း ေပ်ာ္ရႊင္ႏုိင္ခဲ႔ၾကသည္။ ၁၉၉၀ ေအာက္တိုဘာ ၃ ရက္မွာ အေရွ႕ဂ်ာမဏီ ဆုိရွယ္လစ္ အစိုးရ ၿပိဳလဲၿပီး ဂ်ာမဏီျပည္ ျပန္လည္ေပါင္းစည္းႏိုင္ခဲ႔သည္။
ဘာလင္တံတိုင္း ၿပိဳလဲမွႈက ဘာလင္အတြက္သာမက၊ စစ္ေအးေခတ္ နိဂံုးခ်ဳပ္မွႈ၊ ကြန္ျမဴနစ္စနစ္ အဆံုးသတ္မွႈ၊ ကမၻာ႔ အာဏာရွင္တံတုိင္းမ်ား ၿပိဳလဲမွႈ တို႔အတြက္ပါ ရည္ညႊန္းစရာ ျဖစ္ခဲ႔ရသည္။ ကမၻာ႔ ဒီမိုကေရစီႏွင္႔ လူ႔အခြင္႔အေရးအတြက္ ေအာင္ပြဲႀကီးအျဖစ္ ဂုဏ္ယူစရာ ျဖစ္သည္။
ေမာကၡ ႏိုင္ငံတကာသတင္း