လွ်ပ္စစ္ကို ေလလိုသံုးႏိုင္ေရး

လွ်ပ္စစ္ ထုတ္လုပ္တဲ့ ေလရဟတ္ တာဘိုင္ေတြ တြင္က်ယ္ လာတာ ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ ခန္႔ ရွိၿပီ။ ၁၉၇၀ ျပည့္ႏွစ္ ဝန္းက်င္မွာ ေရနံ ေဈးႏႈန္းေတြ ေခါင္ခိုက္ လာတာေၾကာင့္ စက္မႈ လုပ္ငန္း လိုအပ္ခ်က္ျဖစ္တဲ့ စြမ္းအင္ျပႆနာ ကို ေျဖရွင္း ခဲ့တာပဲ။ ဒါေပမဲ့ ရာသီဥတု ေကာင္းတဲ့ ေနရာေတြမွာ ေတာင္မွ အဲဒီေခတ္ ေလရဟတ္ေတြက အျပည့္ အဝ စြမ္းေဆာင္ မေပးႏိုင္ဘူး။ ဒလက္ျပား တည္ေဆာက္ပံု စနစ္ကို တီထြင္ ဆန္းသစ္ဖို႔ လိုအပ္ေၾကာင္း ေတြ႕ရွိ လာတယ္။ မၾကာမီ ႏွစ္အနည္းငယ္ အတြင္း နည္းပညာ အဆင့္ျမင့္ အသံုးျပဳ ေပမယ့္ စိန္ေခၚမႈေတြ က်န္ရွိေန ေသးတယ္။ ေလဒလက္ေတြကို ဝင္တိုက္မိလို႔ ငွက္ေတြ ေသဆံုးရတာကလည္း ျပႆနာတစ္ခု ျဖစ္ေနတယ္။ ေလရဟတ္ တာဘိုင္ေတြကို ပိုၿပီး ႀကီးမားစြာ တည္ေဆာက္ လာျခင္းေၾကာင့္ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္ ထုတ္လုပ္ႏိုင္စြမ္း တိုးျမႇင့္ လာတယ္။ ဒင္းနစ္ရွ္ ေလရဟတ္ ထုတ္လုပ္ေရး ကုမၸဏီ ဗက္စတာက လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၅ ႏွစ္က ထုတ္လုပ္တဲ့ တာဘိုင္ထက္ အဆေပါင္း ၃၀ဝ ပိုမို ထုတ္လုပ္ေပးႏိုင္တဲ့ တာဘိုင္ကို တည္ေဆာက္ခဲ့တယ္။ ဒါေပမဲ့ ေလရဟတ္ နည္းပညာဟာ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ တည္ေဆာက္ေရး နည္းပညာထက္ ႏွစ္ေပါင္း ၁၀ဝ ေနာက္က် က်န္ရစ္ေန ေသး ေၾကာင္း ပညာရွင္ေတြက တင္ျပခဲ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေလရဟတ္ တာဘိုင္ေတြကို ပိုၿပီး ျမင့္မား လာတာေၾကာင့္ ေလေၾကာင္းကို တည္ၿငိမ္စြာ အသံုးျပဳႏိုင္တဲ့ အျပင္ ပိုၿပီး လ်င္ျမန္စြာ ထုတ္လုပ္ေပးႏိုင္တယ္။

ေလရဟတ္ ဒလက္ႀကီးေတြ ေနရာယူတဲ့ ဧရိယာလည္း ပိုၿပီး က်ယ္ျပန္႔လာတယ္။ ဂ်ာမန္ ကုမၸဏီ အင္နာကြန္မွ တည္ေဆာက္တဲ့ ကမ္းလြန္ အေျခစိုက္ ေလရဟတ္ ႀကီးက ၇ .၅ မဂၢါဝပ္ ထုတ္ေပးႏိုင္တာေၾကာင့္ ဥေရာပတိုက္ရဲ႕ အႀကီးမားဆံုး ေလရဟတ္ တာဘိုင္ႀကီးျဖစ္ေၾကာင္း ဥေရာပ ေလစြမ္းအင္ ထုတ္လုပ္ေရး ေအဂ်င္စီမွ ထုတ္ေဖာ္ ေၾကညာခဲ့တယ္။ ဒီေလရဟတ္ႀကီးက ၁၃၅ မီတာ (သို႔မဟုတ္) ၄၄၀ ေပျမင့္ၿပီး ေလရဟတ္ဒလက္ ၃ လက္ႀကီးက အခ်င္း ၁၂၇ မီတာ က်ယ္ျပန္႔စြာ ေနရာယူထားတယ္။ ဒီေလရဟတ္ႀကီးရဲ႕ အျမင့္က ၁၀၂ ထပ္ရွိ Empire State အေဆာက္အဦႀကီးရဲ႕ ၃ ပံု ၁ ပံုမွ် ျမင့္မားတယ္။ အေမရိကန္မွာရွိတဲ့ အင္နာကြန္ ကုမၸဏီထုတ္ ေလရဟတ္ တာဘိုင္ အငယ္စား ေတြကေတာ့ ပ်မ္းမွ် ၁ .၇၇ မဂၢါဝပ္ ထုတ္လုပ္ေပးတယ္။ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ခနဲ႔ တပ္ဆင္ ခေတြကို ေလွ်ာ့ခ်ဖို႔အတြက္ ပိုၿပီးႀကီးမားတဲ့ ေလရဟတ္ တာဘိုင္ေတြကို ဝယ္ယူလာၾကတယ္။

ဒါေပမဲ့ ကုန္းတြင္းပိုင္းမွာ တည္ေဆာက္တဲ့ ေလရဟတ္ ေတြကိုေတာ့ ပိုၿပီးႀကီးမားတဲ့ ေလရဟတ္ေတြနဲ႔ အစားထိုး ႏိုင္ျခင္း မရွိဘူး။ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းဆိုင္ရာ အခက္အခဲ ေတြရွိတယ္။ မီတာ ၁၀ဝ (၃၂၈ ေပ) ျဖစ္တဲ့ ေလရဟတ္ တာဘိုင္ကို သေဘၤာ နဲ႔သယ္ယူဖို႔ မလြယ္ကူဘူး။ ထရပ္ကားေတြနဲ႔ သယ္ေဆာင္ ရင္လည္း အခက္ အခဲ ေတြရွိတယ္။ တာဘိုင္တိုင္နဲ႔ ေလဒ လက္ေတြကို အစိတ္အပိုင္း ခြဲျခားသယ္ေဆာင္ၿပီးျပန္လည္ တပ္ဆင္ မွပဲ အဆင္ေျပတယ္။ ကမ္းလြန္ ေလရဟတ္တာ ဘိုင္တည္ ေဆာက္ေရးကေတာ့ လမ္းနဲ႔ တံတား အဟန္႔အတား မွကင္းလြတ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကုန္းတြင္းပိုင္း ေလရဟတ္တာ ဘိုင္ေတြထက္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ မႈႏႈန္း လ်င္ျမန္စြာ အသံုးျပဳ ႏိုင္တယ္။

မၾကာမီက အခ်င္း ၁၆၄ မီတာ ေနရာယူမယ့္ ေလ ဒလက္ ၃ ခု တပ္ဆင္ထားၿပီး ၇ မဂၢါဝပ္ ထုတ္လုပ္ေပးမယ့္ ကမ္းလြန္ ေလရဟတ္တာဘိုင္ ထုတ္လုပ္ေရး စီမံကိန္းကို ဗက္စတာက ထုတ္ေဖာ္ ေၾကညာခဲ့တယ္။ အခ်င္း ၁၂၀ မီတာေက်ာ္ေနရာ ယူမယ့္ ေလဒလက္ေတြ တပ္ဆင္ထားၿပီး ၂၀ မဂၢါဝပ္ ထုတ္လုပ္မယ့္ ေလရ ဟတ္တာဘိုင္ ထုတ္လုပ္ေရးကို ဥေရာပေကာ္မရွင္ရဲ႕ ပံ့ပိုးမႈျဖင့္ ျပင္ဆင္ေန ၿပီလို႔ဆိုတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေလရဟတ္ တာဘိုင္ အရြယ္ပမာဏ ေလရဟတ္တာ ဘိုင္နည္းပညာတိုးတက္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးအတြက္ တစ္ခုတည္းေသာ နည္းလမ္း မဟုတ္ဘူး။ ေလရဟတ္ တာဘိုင္ တည္ေဆာက္ေရးဆိုင္ရာ သုေတသနလုပ္ ငန္းနဲ႔ တိုးတက္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး လုပ္ငန္း ေတြက ေလရဟတ္ တာဘိုင္ကို ေလေၾကာင္းသင့္ေအာင္ တည္ေဆာက္ေရးနဲ႔ ေလတိုက္ႏႈန္းကို ထိန္းခ်ဳပ္ေစစား ႏိုင္ေရးတို႔အတြက္ ေလဒလက္ တပ္ဆင္ေရးနည္းပညာကို အဆင့္ျမင့္ဖန္တီး ႏိုင္စြမ္း ျမင့္မားလာတယ္။

ေလဆာ ေရာင္ျခည္ အသံုးျပဳ နည္းပညာျဖင့္ ေလရဟတ္ တည္ေဆာက္ႏိုင္စြမ္းကို ျမႇင့္တင္ခဲ့တယ္။ ေလရဟတ္ တာဘိုင္တည္ ေဆာက္ေရး သုေတသနလုပ္ငန္းနဲ႔ တိုးတက္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းေတြဟာ ေခတ္သစ္ ေလစြမ္းအင္ ထုတ္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းေတြ ႀကီးထြားေနတဲ့ ဥေရာပ တိုက္မွာ အထင္ကရ ျဖစ္ထြန္းလာတယ္။ ေလရဟတ္တာဘိုင္ တည္ေဆာက္ မယ့္ ေနရာေရြးခ်ယ္မႈမွာ ေလတိုက္ႏႈန္း ေကာင္းမႈအေပၚမွာပဲ အေျခခံျခင္း မျပဳေၾကာင္းနဲ႔ ကုန္က်စရိတ္ နည္းပါးေအာင္ တီထြင္ဆန္းသစ္ေရး အေပၚ မွာလည္း အေလးထားေနေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရတယ္။ ေလစြမ္းအားဆိုတာက ေလရဟတ္ တာဘိုင္ေတြကို အသံုးျပဳၿပီး ေလစြမ္းအင္မွ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္ အျမင္ေျပာင္း လဲျခင္း ႏွင့္ ပတ္သက္တယ္။ ေလရဟတ္တာဘိုင္မွ ဒလက္ ၃ ခုတပ္ဆင္ထားတယ္။ ေလရဟတ္တိုင္ ထိပ္မွ ဒလက္ ေတြဟာ ေလအားေၾကာင့္ လည္ပတ္ၿပီး အလုပ္လုပ္ေပး တယ္။ ေလရဟတ္ တိုင္ေတြရဲ႕ပွ်မ္းမွ်အျမင့္ဟာ မီတာ ၂၀ ရွိတယ္။ ေလ တိုက္ႏႈန္းက ေျမမ်က္ႏွာျပင္မွ ျမင့္ေလ တိုက္ႏႈန္းအား ေကာင္းေလပဲ။ ဒါ ေၾကာင့္ ေလရဟတ္ တိုင္ေတြကို ျမႇင့္ထားၾကတယ္။ ေလထုသဘာဝ အေျပာင္းအလဲေၾကာင့္ ေလတိုက္တာျဖစ္တယ္။

အပူခ်ိန္နဲ႔ ဖိအားအေျပာင္း အလဲေတြေၾကာင့္ ကမၻာ့မ်က္ႏွာျပင္တစ္လႊားမွ ေလေတြေရြ႕လ်ားေနတယ္။ ေနမင္းႀကီး ကလည္း ဒီအေျပာင္းအလဲျဖစ္ေပၚေရးမွာ အဓိကက်တယ္။ ေလစြမ္းအင္ဆိုတာ ေနစြမ္းအင္ရဲ႕ အလားတူ ပံုစံ တစ္မ်ိဳးလို႔ ဆိုႏိုင္တယ္။ ေလရဟတ္တာဘိုင္က ေလကရယူၿပီး ဒလက္ေတြကိုလည္ေစတယ္။ တာဘိုင္ လွည့္ပတ္ ျခင္းဟာ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္ကိုေျပာင္းလဲႏိုင္တဲ့ အေရြ႕စြမ္းအင္ပါပဲ။ Stator လို႔ ေခၚတဲ့ အထိုင္ဝိုင္ယာ ႀကီးေခြကို ျဖတ္သန္းေရြ႕လ်ားေနတဲ့ သံလိုက္ေတြက ေလစြမ္းအားကို လွ်ပ္စစ္အျဖစ္ လွည့္ေျပာင္းထုတ္လုပ္ေပး တယ္။ သံလိုက္ေတြက Stator ကို ျဖတ္သြားတဲ့အခါမွာ AC လွ်ပ္စစ္ဓာတ္ကို ထုတ္လုပ္တယ္။ AC လွ်ပ္စစ္ ဓာတ္ကို ဘက္ထရီထဲမွာ သိုေလွာင္ထားႏိုင္ တဲ့ DC လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အျဖစ္ လွည့္ေျပာင္းတယ္။ ေလအားက အနာဂတ္ အတြက္ ေရရွည္ အသံုးျပဳႏိုင္တဲ့ သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိခိုက္ျခင္းကင္းၿပီး သန္႔ရွင္းတဲ့ စြမ္းအင္အရင္း အျမစ္ျဖစ္တယ္။ ေလရဟတ္တစ္ခု တည္ေဆာက္ ၿပီး အိမ္ေထာင္စု တစ္ခုအတြက္ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္ကို အသံုးျပဳ ႏိုင္တာေၾကာင့္ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုက္ (သို႔မဟုတ္) ေရဒီယိုသတၲိျြကအႏၱရာယ္ (သို႔မဟုတ္) ဓာတုအဆိပ္အေတာ္ ကင္းစင္တယ္။ ေလွ၊ သေဘၤာနဲ႔ ယာဥ္အမ်ိဳးမ်ိဳးေပၚမွာ ေလရဟတ္တာဘိုင္ေတြကို တပ္ဆင္ထားႏိုင္တယ္။ ေလရဟတ္ တာဘိုင္ တည္ေဆာက္ေရးဟာ တည္ ေဆာက္မယ့္ေဒသရွိ ေလတိုက္ႏႈန္း အေပၚ မွီတည္ေနတယ္။ ပ်မ္းမွ်ေလ တိုက္ႏႈန္းရွိတဲ့ ေနရာကို ေရြးခ်ယ္ဖို႔ လိုအပ္တယ္။

Power Predictor ကိရိယာကို အသံုးျပဳၿပီး ေလတိုက္ႏႈန္းကို ခ်ိန္ဆသိရွိႏိုင္တယ္။ ေလတိုက္ ႏႈန္းတိုင္းတဲ့ Power Predictor က ေလရဟတ္တည္ေဆာက္မယ့္ေဒသရဲ႕ ေနစြမ္းအားနဲ႔ ေလစြမ္းအားတို႔ကို တြက္ခ်က္ ထုတ္ေဖာ္ ေပး တယ္။ ကုန္က်စရိတ္နည္းနည္း ျဖင့္ တိုင္းတာသိရွိႏိုင္တယ္။ ေလရဟတ္တစ္ခု တည္ေဆာက္ဖို႔အတြက္ အဲဒီ ေဒသရဲ႕ ေလတိုက္ႏႈန္းဟာ ၁ စကၠန္႔ ၅ မီတာ (သို႔မဟုတ္) ၁ နာရီ ၁၈ ကီလို မီတာအထက္ရွိေနရမယ္။ အေဆာက္ အဦေတြ နဲ႔ေဝးရာအရပ္မွာ တည္ ေဆာက္ရမယ္။ ေလရဟတ္ ပတ္ဝန္းက်င္ မွာ အေဆာက္အဦ ေတြရွိေနရင္ ေလတိုက္ႏႈန္းေလ်ာ့နည္းမွာပဲ။ ေလနဲ႔ေနစြမ္းအား ၂ မ်ိဳးစလံုး ေရာစပ္ထုတ္ ယူတဲ့စနစ္ေတြ ထြန္းကားလာတယ္။ ေလရဟတ္ တာဘိုင္တည္ေဆာက္ ေရးဟာ ပ်မ္းမွ်ေလတိုက္ႏႈန္းကို ေရရွည္ရရွိေအာင္ အရင္းအႏွီးႀကီးမားစြာ စိုက္ထုတ္ တည္ေဆာက္ရတဲ့ လုပ္ငန္းျဖစ္တယ္။ လက္ေတြ႕မွာေတာ့ ေလစြမ္းအားက ေနစြမ္းအား ထက္ပိုၿပီး လို္အပ္တဲ့ စြမ္းအင္ကို ပိုမ ိုမ်ားျပားစြာ ဖန္တီးေပးႏိုင္ေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရတယ္။ ျမန္မာ ႏိုင္ငံမွာေတာ့ ေလရဟတ္ အသံုးျပဳမႈ နည္းေသးတယ္လို႔ ဆိုႏိုင္တယ္။ ေလရဟတ္ အသံုးျပဳႏိုင္တဲ့ သဘာဝ အရင္းအျမစ္ေတြ ၾကြယ္ဝတာ ေတာ့ အမွန္ပဲ။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွာေတာ့ အေမရိကန္ ကုမၸဏီတစ္ခုက တည္ေဆာက္တဲ့ ေလရဟတ္ တာဘိုင္ေတြ ထြက္ေပၚ လာေနၿပီလို႔ဆိုတယ္။

အေမရိကန္ ႏိုင္ငံရွိ တကၠဆက္ ျပည္နယ္ကဲ့သို႔ေသာ ေဒသေတြမွာ တည္ေဆာက္ထားတဲ့ ေလရဟတ္ တာဘိုင္ ေတြဟာ ဆိုးရြာတဲ့ ရာသီဥတု အမ်ိဳးမ်ိဳးၾကားမွာ လွ်ပ္စစ္ စြမ္းအင္ေတြ ထုတ္လုပ္ေပးေနတယ္။ ယခင္ ေလရဟတ္ ေတြမွာ အဓိကေတြ႕ရ တဲ့ ျပႆနာကေတာ့ လွ်ပ္စစ္ထုတ္ ဂ်င္နေရတာကို လည္ပတ္ေစေအာင္ ေလအားလွည့္ ပတ္ မႈႏႈန္းကို ျမႇင့္တင္ေပးတဲ့ ဂီယာေဘာက္စ္ (Gearbox) တပ္ ဆင္ထားျခင္းပဲ။ ဆိုင္းမဲန္စ္နဲ႔ ဂ်င္နရယ္ လွ်ပ္စစ္ ကဲ့သို႔ေသာ ကုမၸဏီေတြက ဂီ ယာေဘာက္စ္ေနရာမွာ တိုက္႐ိုက္ ေမာင္းႏွင္ေရးနည္းပညာကို အစား ထိုးအသံုးျပဳ ၾကတယ္။ ဗက္စတာ ရဲ႕ ဂီယာေဘာက္စ္ ေတြကေတာ့ အဆင္ေျပတာေၾကာင့္ နည္းပညာ သစ္ကိုအစားထိုး သံုးျခင္းမရွိဘူး။ အနာဂတ္ရဲ႕ ေလရဟတ္တာ ဘိုင္ေတြရဲ႕ဒလက္ေတြေပၚမွာ ေတာင္ပံ ျပားေလးေတြ တပ္ဆင္ လာဖြယ္ ရွိတယ္။ အေမရိကန္ကုမၸဏီျဖစ္တဲ့ Clipper Windpower က ကရိန္း (သို႔ မဟုတ္) ဝန္ခ်ီစက္ အသံုးျပဳ စရာမ လိုဘဲ ေလရဟတ္တာဘိုင္ တည္ေဆာက္ႏိုင္တဲ့ နည္းလမ္းကို တီထြင္ ခဲ့တယ္။ ဂီယာေဘာက္စ္ထဲမွာ ေခ်ာဆီ စတဲ့ ဓာတ္ပစၥည္းေတြကို စစ္ေဆးသိရွိေစမယ့္ အာ႐ံုခံကိရိ ယာေတြကိုလည္း တိုးျမႇင့္တပ္ဆင္ လာၾက တယ္။ အနာဂတ္ ကာလ မွာ ေဈးအေပါဆံုး ေလကို အသံုးျပဳၿပီး လွ်ပ္စစ္ စြမ္းအင္ ထုတ္ေပးတဲ့ ေလရဟတ္ တာဘိုင္ေတြ ကမၻာ အႏွံ႔မွာ ထြန္းကားလာမွာ မလြဲေပဘူး။

--

ဖိုးခိုင္http://www.bsphoekhaing.blogspot.com/